Eli Tolaretxipi-ren poema bat

Zaila da beti poesia itzultzea, baina zailtasuna poemaren araberakoa ohi da. Badaude poema batzuk itzuliezinak iruditzen zaizkidanak, tradizioari edo hizkuntzari oso lotuak direlarik. Badaude ere libreagoak diren poemak, bidaiazaleak, mintzairaz mintzaira erraz eta aise higitzen direnak. Uste dut Tolaretxipirenak azken multzo horretakoak direla. Izan ere, poeta donostiar honen zenbait poema frantsesez, italieraz eta ingelesez irakur daitezke. Edozein hizkuntzan direla ere, zehatzak, zorrotzak, behatzaileak izaten dira. Soilak, baina sensazio ugaridunak. Uneari eta bizipenari lotuak.

Hona hemen bat, atzo entzundakoa:

ESPEKULATZEA

Itsasoak muskuluak bihurritzen ditu.

Yodo usaina; eta mandarinarena.

Zaldiz noa, hegan.

Oinez ez, jada.

Esku batek lepotik heldu dit,

iletik

paseorantz narama berriz.

Bi neska, oso abrogatuta,

aleak jaten, eta tea serbitzen

zilar koloreko termotik.

Harrizko mahai gainean

txokolate puskek euliak dirudite

elkar jaten.

Zeruan,

hortzak sakabanatuta eta bustita

beste hemisferio bateko konstelazioak.

Etxeko irratian

Waltonen biola mozkorra

inpertinente, gero makal

azkenean,

triste.

Hotzaren irritazioa

ordenaren imitazioa, eta soiltasunarena.


Eli Tolaretxipi
El Especulador (Trea, 2010)